مژه به داوطلبان محترم کنکور ارشد99 در این پست براتون مطالبی حول محور چگونگی مطالعه ی بهتر برای کنکور را قرار دادم. این روش ها را در مجلات مختلف خوانده بودم و سعی کردم به صورت جمع بندی شده و دسته بندی مناسب جوری که حوصله ی مبارکتان هم سر نرود.. قرار دهم. مطمئنا عمل به این روشها در پیشرفت و رتبه کنکور ارشد نقش بسزایی داره.. امیدوارم بخونید و عمل کنید.. آرزو می کنم همیشه موفق باشین.
چگونه در کارشناسی ارشد بهترین رتبه (رتبه ی دو رقمی) را بیاوریم؟!
آنچه پیش روی شماست حاوی یک روش برنامه ریزی برای مطالعه و بویژه آمادگی برای کنکور است. این روش ممکن است با آنچه در ذهن شماست و یا روشهای ابتدایی مرسوم برنامه ریزی فردی تفاوتهای زیادی داشته باشد، اما پس از مطالعه آن درمی یابید که کاملاً عملی و مفید بوده و تمام جوانب یک یادگیری مطلوب را داراست.
در این روش با استفاده از دقیق ترین دستاوردهای روانشناسی یادگیری می توانید به بهترین شکل از توان و استعداد خود بهره بگیرید.
اصول اساسی:
۱ - این روش بیشتر به گذشته توجه دارد. چون ابتدا باید امکانات خود را بشناسید و برای این کار هم باید به گذشته توجه کنید. بدون شناخت دقیق توانایی هایتان نمی توانید الگو و برنامه واقع بینانه ای برای آینده تدوین نمایید.
اغلب برنامه های آموزشی از پیش تعیین شده که شما و یا حتی افراد با تجربه تر برای روزها و هفته های بعد تنظیم می کنید، هرگز اجرا نمی شود. زیرا این برنامه ها همگی یک اشکال اساسی دارند آنها برمبنای تواناییها و امکانات واقعی شما استوار نشده اند. معمولاً این برنامه ها خوش بینانه و بلندپروازانه تنظیم می شوند. ما نمی توانیم برنامه مطالعه و زندگی خود را فقط براساس آرزوها و تمایلات خودمان تنظیم کنیم. متأسفانه در ۹۹ درصد موارد حدس شما از تواناییهای خودتان خوش بینانه است. به همین دلیل معمولاً ارزیابی شخصی دو برابر واقعیت است.
۲ - برنامه هر کس مخصوص خود او و با دیگری متفاوت است. هر کس در زمینه بهره هوشی، پایه درسی، نقاط قوت و ضعف درس، اهداف آموزشی، عادات و روشهای مطالعه، محیط و شرایط زندگی و تحصیل و میزان اعتماد به نفس با دیگران متفاوت است و برای هر فرد باید برنامه ای متناسب با ویژگیهای خاص خود تنظیم گردد. الگوبرداری از کارهای دوستانی که موفق بوده اند نیز چندان مفید نیست. چه بسا کاری که برای کسی بسیار مفید و مؤثر است برای دیگران کاملاً مضر باشد.
۳ - واحد زمانی این برنامه یک هفته است. یکی از عواملی که باعث اجرا نشدن برنامه های درسی می شود تنظیم برنامه به صورت ساعت به ساعت یا روز به روز است. در حالی که در زندگی واقعی ما عوامل بسیاری وجود دارند که موجب می شوند ما نتوانیم هر روز در ساعت معین همان کاری را که می خواهیم انجام دهیم، ولی می توانیم این ضعف را در روزهای بعد جبران کنیم. به همین دلیل یک هفته واحد زمانی مناسبتری برای برنامه ریزی است.
اگر ما در طول یک هفته رفتار خود را بررسی کنیم بهتر می توانیم به عدم تعادلهای کار خود پی ببریم و افراط و تفریطها را در کار خود بشناسیم هنگامی که ساعات مطالعه دروس مختلف را در طول یک هفته جمع می کنیم متوجه می شویم که درسی را بیشتر یا کمتر از اندازه لازم مطالعه کرده ایم.
هر کس اگر به حال خود گذاشته شود کاری را انجام می دهد که بیشتر به آن علاقه دارد، همچنین هنگام درس خواندن بیشتر به مطالعه دروسی می پردازد که در آن موفق تر بوده و نمره کمتری کسب کرده است. باید هر درس را به اندازه اهمیت همان درس و به طور متعادل مطالعه نماییم، و با توجه به قدرت و ضعف مان در آن درس ساعات مطالعه آن را تنظیم نماییم.
۴ - نقش فعال و خلاق در برنامه ریزی متعلق به شماست. هیچ کس به اندازه شما دلسوز و نگران سرنوشت شما نیست و هیچ کس به اندازه شما از جزئیات کار شما آگاه نیست. در این روش شما می توانید ابتکارات و خلاقیتهای خود را ابراز نمایید. این خود شما هستید که فعالترین نقش را در برنامه ریزی آموزشی تان دارید. مهم برخورد خلاقانه شما با برنامه ریزی است که خودتان انجام می دهید.
۵ - رقیب اصلی شما خودتان هستید. رقیب شما دیگران نیستند، شما در طول سال جاری باید با خودتان مسابقه بدهید. باید هر روزتان از روز قبل و هر هفته تان از هفته قبل بهتر و موفق تر باشد.
سال گذشته از چند درصد توانایی خود استفاده کرده اید؟
متأسفانه بخش قابل توجهی از توانایی های ما به هدر می رود و ما بدون آن که به این موضوع توجه کنیم، در پی رقابت و مسابقه با دیگران هستیم سالم ترین، صحیح ترین و موثرترین نوع رقابت، رقابت انسان با خود است. ما باید دائماً تلاش کنیم قابلیتها و تواناییهای خود را بیشتر و بیشتر متحقق نماییم. برای ارزیابی صحیح از کار خود باید دائماً با خود رقابت کنید و رکوردهای کمی و کیفی به دست آمده را ثبت کنید. اگر شما بدانید این هفته چقدر مطالعه کرده اید حتماً در هفته آینده تلاش خواهید کرد ساعات بیشتری درس بخوانید.
روش اجرایی برنامه ریزی آمادگی کنکور
دفتر برنامه ریزی و رسم جدول مطالعات
یک دفتر صد برگ تهیه کنید. دو سه برگ اول آن را سفید بگذارید. سپس هر دو صفحه مقابل هم را به یک هفته اختصاص دهید. در سمت راست آن جدولی به شرح زیر رسم کنید و سمت چپ آن را که صفحه ارزیابی و تصمیم نام دارد سفید بگذارید تا نکات ویژه ای را که بعداً اشاره خواهد شد در آن بنویسید.
در صورتی که در طول سال برنامه آموزشی یا فوق برنامه ای علاوه بر مطالعه درسی و کنکور دارید، در پایان ستون ذکر کنید. (مانند: کلاس، کامپیوتر، زبان، فعالیت ورزشی یا هنری)
اغلب توصیه بر این است که در سال جاری فعالیت های فوق برنامه خود را به حداقل برسانید یا کاملاً قطع کنید. فعالیتهای ورزشی و هنری در سال جاری، تا حدی که سبب شادابی جسم و روح شما شود مفید و لازم است. شروع هر هفته را روز شنبه در نظر بگیرید و پایان هفته را روز جمعه، تکمیل جدول را باید از همین امروز شروع کنید و حتی یک روز را هم نباید از دست بدهید. مثلاً اگر امروز دوشنبه است، جدول را از ستون دوشنبه به بعد تکمیل کنید و شروع کار را به تعویق نیندازید لازم نیست تمام خانه های مربوط به دروس مختلف هر روز پر شود زیرا شما نمی توانید تمام دروس را در یک مطالعه کنید. ساعات شروع و پایان مطالعه را لازم نیست بنویسید. زمان مطالعه هر درس از لحظه ای شروع می شود که شما کتاب را باز می کنید و زمانی خاتمه می یابد که کتاب را می بندید. کارهای متفرقه ای که در بین مطالعه انجام می دهید جزو ساعات مطالعه محاسبه نمی گردد و باید از آن کسر شود.
منظور از ساعات مطالعه فقط ساعاتی است که به تنهایی مطالعه می کنید. ساعات مطالعه با معلم خصوصی و یا رفتن به کلاسهای مختلف جزو ساعات مطالعه محسوب نمی گردد. ساعاتی را که در هفته برای هر درس به کلاس کنکور رفته اید یا معلم خصوصی داشته اید در ستون آخر ثبت نمایید. این کار را یکبار و در پایان هفته انجام دهید.
جمع ساعات مطالعه را در پایان هر روز محاسبه و ثبت کنید، در غیر این صورت ارزش کارتان از بین می رود، زیرا شما باید بدانید هر روز به نسبت روز قبل چه میزان مطالعه کرده اید تا در روز بعد کمیت و کیفیت کارتان را بالاتر ببرید. اگر روزی اصلاً درس نخواندید، در خانه جمع همان ستون با خودکار قرمز یک صفر بزرگ بگذارید. حتی الامکان هر شب برای روز بعد برنامه ای تنظیم کنید و معلوم کنید که فردا قصد دارید چه دروسی را مطالعه کنید. در ردیف ما قبل آخر ستون جمع، مجموعه ساعات مطالعه هر هفته را ثبت کنید. این عدد برای شما اهمیت زیادی دارد و باید آن را برای هفته بعد به خاطر داشته باشید تا بهتر کار کنید. همچنین میانگین ساعات روزهای هفته نیز برای شما اهمیت زیادی دارد. برای به دست آوردن آن مجموعه ساعات مطالعه هفته را بر هفت تقسیم کنید. از این طریق سعی کنید تا میزان مطالعه هر روز را از میانگین هفته قبل بالاتر ببرید.
صفحه ارزیابی و تصمیم
پس از تکمیل جدول روزانه لازم است به نقد و ارزیابی کارهایتان بپردازید تا اشکالات کارتان را تشخیص داده و برای رفع آن در آینده بکوشید. این ارزیابی را در سه مرحله انجام دهید:
۱- پایان هر روز
۲- پایان هر هفته
۳- پایان هر ماه
نتیجه بررسی ها و همچنین تصمیماتی را که برای فردا، هفته بعد یا ماه بعد می گیرید در صفحه ارزیابی و تصمیم یادداشت کنید.
عوامل و موارد بررسی شده در صفحه ارزیابی و تصمیم عبارتند از:
۱- چقدر مطالعه کرده اید؟
۲- آیا مطالعه دروس مختلف متناسب و متعادل بوده است یا خیر؟
۳- آیا از بازده کار راضی هستید یا خیر؟
۴- اشکال در کجاست؟
به عبارت دیگر ما در بررسی کار مطالعاتی خود به ترتیب به این موضوع‌ها توجه می کنیم:
۱- کمیت و مقدار کار: در طول روز چند ساعت خوانده اید؟ به جز درس خواندن چه کارهای دیگری انجام داده اید؟ کارهای دیگر تا چه حد ضروری و مفید بوده اند؟ چند ساعت از وقت خود را صرف فعالیت غیردرسی کرده اید؟ چند ساعت از روزتان را هدر داده اید؟
اینها را فقط خودتان می توانید تشخیص دهید. با تشخیص آن سعی کنید فردایتان بهتر از امروز باشد. شما باید خودتان قاضی خود باشید.
2- تناسب و تعادل در کار: برای موفقیت لازم است تعادل و تناسب را در مطالعه دروس مختلف رعایت کرد. یکی از عوامل مهم بررسی جدول روزانه مطالعه، توجه به تناسب مطالعه دروس مختلف است. این کار را باید در پایان هفته، که ساعات مطالعه دروس مختلف جمع می گردد انجام داد، که آیا متعادل کار کرده اید یا اینکه در مطالعه تان افراط و تفریط داشته اید و بعضی دروس را کمتر یا بیشتر خوانده اید البته باید در نظر داشت که وجود اتفاقات و استثنائات غیر منتظره در زندگی اغلب باعث عدم اجرای دقیق برنامه می گردد و اغلب بدون اینکه متوجه باشید عملاً دروسی را بیشتر مطالعه می کنید که تمایل بیشتری به آنها دارید.
اگر درسی را در یک هفته بیش از اندازه خواندید در هفته بعد میزان آن را کم کنید و دروسی را که در هفته قبل کم خوانده اید بیشتر بخوانید. نتیجه این بررسی ها و همچنین تصمیماتی را که برای هفته بعد گرفته اید در صفحه ارزیابی و تصمیم بنویسید.
وضعیت مطلوب کدام است؟
به طور میانگین برای دانش آموزان سال آخر حدود ۵ ساعت مطالعه در روز مطلوب است. البته ممکن است این میزان براساس شرایط آن روز کمتر یا بیشتر شود.
اگر در دوران تحصیل خود به تنبلی عادت کرده اید، نمی توانید یکباره ساعات مطالعه خود را افزایش دهید.سعی کنید برای خود هدفهای غیرواقعی و دور از دسترس تعیین نکنید و به تدریج بر کمیت کار خود بیافزایید.
حالت متعادل و متناسب درس خواندن برای کنکور چیست؟
علاوه بر افزایش تدریجی ساعات مطالعه باید سعی کنید به طور متعال دروس مختلف را مطالعه کنید. حالت متعادل این است که هر روز حدوداً سه درس را مطالعه کنید. هر درس را می توانید در حدود ۲ ساعت مطالعه کنید. برای مطالعه دروس پایه ای و فهمیدنی مثل ریاضی، فیزیک، فلسفه و منطق مدت بیشتری را در نظر بگیرید. دروس حفظ کردنی و عمومی را در مدت زمان کوتاهتری مطالعه کنید.
در طول هفته شما باید تمام دروس را بخوانید، البته در طول یک سال و با توجه به نقاط قوت و ضعفتان باید روی بعضی دروس تأکید بیشتری کنید. آنچه مهم است اینکه باید در ابتدای سال روی دروس پایه ای، فهمیدنی و دروسی که در آنها ضعیف تر هستید بیشتر کار کنید. از میان دروس عمومی، زبان و عربی را در ابتدای سال بیشتر بخوانید. به تدریج که به پایان سال نزدیک می شوید باید به دروسی که در آنها قویتر هستید بیشتر بپردازید. در هفته های آخر به هیچ وجه مطالبی را که یاد گرفتن شان برای شما مشکل است نخوانید و فقط به مرور دروس و مباحثی بپردازید که در آنها تسلط بیشتری دارید.
شیوه صحیح مطالعه
این شیوه دارای پنج مرحله است که در هر یک از این مراحل هدف خاصی دنبال می شود. در واقع این اصل یکی از ویژگیهای مهم این روش محسوب می شود، زیرا ضمن اینکه انرژی روانی و قوای ذهنی فرد در هر مرحله معطوف به یک هدف است و در نتیجه قدرت تمرکز و توجه فرد را بیشتر می کند، همچنین از پراکندگی ذهنی جلوگیری می کند و مانع هدر رفتن نیرو و بروز خستگی می شود.
۱- خواندن اجمالی
در این مرحله مبحث مورد نظر را یک بار و بدون هدف یادگیری صرف بخوانید. هدف این مرحله فقط آشنایی با موضوع کلی مورد بحث است.
۲- سازماندهی
در این مرحله یک بار دیگر اقدام به خواندن مبحث مورد نظر کنید با این هدف که نکات اصلی و اطلاعات جزئی را از یکدیگر جدا کنید. نیازی نیست که به تمام مطالب به طور یکسان اهمیت داده شود، بلکه سطوح مختلف متن، از جمله تز اصلی، نکات اصلی و اطلاعات جزیی دارای سطوح اهمیت متفاوتی هستند. توجه به این تفاوتها موجب درک کامل و نگهداری کامل مطلب و حافظه و نیز همچنین موجب ایجاد یک چهارچوب فکری جهت یادگیری مثبت مراحل بعد می گردد.
۳- علامت گذاری و حاشیه نویسی
در این مرحله سعی کنید سطوح اهمیت را توسط علامت هایی از هم متمایز کنید. برای این کار می توانید از علائمی مانند پرانتز، ضربدر، خط کشی، و یا رنگ کردن استفاده کنید. هدف این کار سرعت بخشیدن به امر مرور و یافتن نکات اصلی و مهم متن است. همچنین در حاشیه سمت راست هر پاراگراف با استفاده از یک یا دو عبارت کوتاه، موضوع اصلی مورد بحث در آن پاراگراف را مشخص کنید.
۴- خلاصه نویسی
در این مرحله سعی کنید با استفاده از قسمتهای علامت گذاری شده و حاشیه ها، خلاصه ای از آنچه که تا آن مرحله به ذهن سپرده اید به روی کاغذ بیاورید. ضرورتی ندارد که مطالب خلاصه شده عیناً به ترتیب مطالب کتاب باشد. نکته بسیار مهم اینکه هر کس فقط می تواند از خلاصه ای که خود تهیه کرده استفاده کند و این خلاصه نویسی هرگز برای فرد دیگری مفید نخواهد بود، چرا که هر شخصی براساس تواناییهای هوشی و استعداد یادگیری خاص خود این کار را انجام می دهد.
۵- مطابقت
در این مرحله به متن اصلی برگردید و کنترل کنید که چیزی را از قلم نینداخته باشید. همچنین ساختمان خلاصه تهیه شده را مورد بررسی قرار دهید و در صورت نیاز نسبت به تصحیح و تکمیل آن اقدام کنید.
موانع تمرکز حواس
حواس پرتی غالبا به دو دسته کلی تقسیم می شود:
۱- درونی: معمولاً به دلایلی از قبیل بیماری، ضعف، خستگی، گرسنگی، بی خوابی و مانند آن ایجاد می گردد.
۲- بیرونی: معمولاً به دلایلی از قبیل مشکلات روحی و عقلی، مشکلات خانوادگی، عدم وجود علاقه، دل زدگی، مشغله ذهنی، تخیلات، شرایط نامساعد جوی، سر و صدا، و مانند آن ایجاد می گردد.
موارد مذکور ، همگی سبب کاهش تمرکز حواس می شوند. تمرکز حواس، کلید کارآمدی در امر مطالعه به شمار می رود. کلید اساسی تمرکز حواس، کاربرد فنونی است که خواننده را در عمل مطالعه فعال می سازد و سبب ایجاد واکنش در حین مطالعه می شود.
این فنون عبارتند از:
۱- سؤال کردن: خواننده را به سمت نویسنده هدایت می کند.
۲- استنباط کردن: نتیجه بررسی هایی است که خواننده از موارد مطالعه شده و نتیجه ای که از آن می گیرد انجام می دهد.
۳- تجسم کردن: کاربرد حواس خواننده و جان دادن به کلمات نویسنده است.
۴- علامت گذاری و حاشیه نویسی: خواننده را وامی دارد تا درباره ساختمان مطلب مورد مطالعه تصمیم گیری کند.
۵- ربط دادن: خواننده، مطلب و اندیشه های نویسنده را با سایر اطلاعات خود ربط می دهد.
نکات اساسی در مطالعه
۱- برنامه مطالعه خود را با دیدی واقع بینانه طرح ریزی کنید و مقدار زیادی از کار را برای یک مدت محدود نگذارید.
۲- گاهی کارهای غیرمنتظره و پیش بینی نشده ممکن است برنامه مطالعاتی شما را به هم بزند، بنابراین برای این کارها وقت لازم را پیش بینی کنید.
۳- از بهترین ساعات خود برای مطالعه استفاده کنید و درسهای سنگین تر را برای ساعاتی که بهتر می توانید کار کنید قرار دهید یعنی زمانی که آمادگی ذهنی شما بیشتر است.
۴- مطالب مشابه را با هم نخوانید، زیرا با هم اشتباه می شوند و در کار شما مزاحمت ایجاد می کنند.
۵- به آنچه که یاد می گیرید فرصت دهید تا جا بیافتد، یعنی تحکیم پیدا کند تا بیشتر در حافظه باقی بماند و زود از بین نرود.
۶- با فاصله زمانی مطالعه کنید تا یادگیریهای بعدی در یادگیریهای قبلی تداخلی نکنند.
۷- سعی کنید آنچه را که آموخته اید مورد استفاده قرار دهید و به کار بندید و حتی الامکان به آنها فکر کنید.
۸- سعی کنید کل مطلب را در نظر بگیرید و روابط بین اجزا را درک کنید.
۹- برای مطالعه یک فصل ابتدا عناوین درشت را بخوانید و سپس یک نگاه کلی به فصل بیندازید و اگر خلاصه فصل وجود داشت آن را بخوانید و سپس جزء به جزء مطالب را بخوانید.
۱۰- از مطالب مهم یادداشت بردارید.
۱۱- روی یک فصل از کتاب زیاد معطل نشوید. درک کامل یک فصل زمانی حاصل می شود که کل کتاب یا لااقل نصف آن را بخوانید بنابراین ابتدا با سرعت پیش بروید، بعد دوباره به اول کتاب برگردید و مطالعه دقیق مطالب را از سر بگیرید.
۱۲- اگر در زمان مطالعه افکار مزاحم و فکر کارهای روزمره در یادگیریهای شما اخلال ایجاد می کند، سعی کنید که از آنها یادداشت بردارید و هر چه سریعتر آن را از حافظه خود دور کنید.
۱۳- مجموعه ساعات خود را در هفته بر حسب اولویتی که به درس خاص می دهید بین دروس مختلف تقسیم کنید. اولویت بندی درسها بر حسب ضعف شما در آن درس یا اهمیت درس و یا ضریب آن درس معین می شود.
۱۴- درسهای سخت را در یک روز یا یک هفته متمرکز نکنید.
۱۵- سعی کنید پس از هر یک ساعت درس خواندن، پانزده دقیقه به خود استراحت دهید و در این مدت هیچ گونه مطالعه (حتی غیر درسی) نداشته باشید.
۱۶- اوقات درس خواندن خود را از کم به زیاد برنامه ریزی کنید. یعنی ابتدا با ساعات کمتر شروع کنید و سپس به مرور تعداد ساعات فعالیت درسی خود را افزایش دهید.
۱۷- سعی کنید در خلال برنامه تان به فعالیت های اجتماعی دلخواه و یا سرگرمی و ورزش مورد علاقه تان بپردازید و یا در جمع دوستان و اقوام قرار گیرید.
۱۸- حتی الامکان در سکوت و فضای بسته و خلوت مطالعه کنید.
۱۹- مکان مطالعه شما باید دارای تهویه مناسب و نور کافی باشد.
۲۰- معمولا یادگیری در ساعات اولیه روز بسیار بهتر از ساعات انتهای شب صورت می گیرد.
۲۱- داشتن تفکر مثبت و خرید خوش بینانه نسبت به نتیجه امتحان، بهترین تأمین روانی برای استفاده از حداکثر تواناییهاست.
۲۲- با قطعه قطعه کردن مطلب هر کتاب و اختصاص دادن هر دوره زمانی به یک قطعه خاص، استرس ناشی از حجم درسها را به حداقل برسانید.
اطلاعات مفید آمادگی کنکور کارشناسی ارشد
اغلب دانشجویان و علاقه مندان آموزشی از مربیان و استادان خود بارها پرسش می‌‌کنند که چگونه مطالعه کنیم تا مطالب را بهتر در ذهن سازماندهی کنیم؟ صبح زود مطالعه کنیم یا شب هنگام؟ با صدای بلند مطالعه کنیم یا به آهستگی مطالب را مرور کنیم؟ پیشکسوتان فرهنگی نیز با توجه به تجربیات و روش های علمی شیوه هایی را توصیه می‌‌کنند.
مطلب زیر از کتاب زمینه روانشناسی "هیلگارد" تهیه شده که می‌‌تواند پاسخگوی برخی از پرسش های مربوط به شیوه های مطالعاتی باشد. با هم این مطلب را مرور میکنیم:
اساس امر مطالعه و خواندن بدون فراموشی، یادگیری و حافظه است. در این جا با تکنیک " PQRST" ( که مخفف آن در زبان لاتین، " Preview " مرور اجمالی، " Question " سوال، " Read " خواندن، "Self-recitation" تلقین و تکرار " Test" آزمون است) آشنا می‌‌شوید.
مرحله P (مرور اجمالی):
در اولین گام مطالعه، مروری اجمالی بر کل مطالب مورد مطالعه کنید تا از موضوعهای اصلی آن تصوری پیدا کنید. این کار را می‌‌توان با خواندن رئوس مطالب و سپس گفتارهای اصلی و تصاویر و عکس های آن انجام داد.
مهمترین جنبه مرحله مرور اجمالی این است که می‌‌توان خلاصه مطالب را در پایان هر فصل به دقت خواند و در مورد هر یک از نکاتی که در این خلاصه آمده است تامل کرد. خواه ناخواه به ذهنتان خطور میکند که باید پس از خواندن مطالب جواب را پیدا کرده باشید و دستاورد این مرحله، به دست آوردن دید کلی نسبت به عناوین فصلها و نحوه سازماندهی آنهاست.
مرحله Q (پرسش کردن):
عناوین اصلی مطالب را به یک یا چند پرسش تبدیل کنید؛ پرسش هایی که با خواندن آن گفتارها، به پاسخ آنها دست می‌‌یابید. باید از خود بپرسید: " مطالب عمده ای که مولف می‌‌خواهد در این گفتار بیان کند، چیست؟ "
مرحله R (خواندن):
در این مرحله، گفتار مورد نظر را با دقت به معنای آن بخوانید و بکوشید جواب پرسش هایی را که در مرحله Q مطرح کرده بودید بیابید، لذا باید در مورد آنچه که در دست مطالعه دارید تامل کنید و آن را به مطالب دیگری که می‌‌دانید ارتباط دهید. پس می‌‌توان واژه‌ها یا عبارات کلیدی را در متن علامت زد. اصولا می‌‌بایست 10 الی 15 درصد متن را علامت زد زیرا در این مرحله، هدف این است که واژه‌ها یا مطالب اصلی متن مشخص شود تا بعد بتوانید آنها را مرور کنید. تا وقتی تمام گفتار و مطالب کلیدی آن را نخوانده اید یادداشت برندارید این کار کمک میکند اهمیت نسبی هر نکته را دریابید.
مرحله S (تلقین و تکرار):
پس از به پایان رساندن مطالعه مطالب بکوشید تا نکات عمده آن را به یاد آورید و اطلاعاتی را که در آن مطرح شده است از حفظ بیان کنید، درس پس دادن به خود، روش بسیار موثری برای تثبیت مطالب در حافظه است. مطالب را به زبان خودتان بیان کنید و اطلاعات مطرح شده را از حفظ بگویید. در نبود افراد بهتر است با صدای بلند این کار را انجام دهید اما اگر افراد دیگری هم حضور دارند می‌‌توانید این کار را در ذهنتان انجام دهید. مطلب را با متن مقابله کنید تا مطمئن شوید که آنها را درست و کامل به یاد آورده اید. با تکرار یا از برکردن مطالب، متوجه می‌‌شوید که چه چیزهایی را به خاطر نسپرده اید. این کار به شما کمک میکند تا اطلاعات را در ذهن خود سازماندهی کنید. پس از آنکه گفتار اولی به پایان رسید می‌‌توانید به گفتار بعدی بپردازید و باز هم مراحل S.R.Q را در مورد آن به کار بندید. همین روش را تا پایان گفتارهای یک فصل اعمال کنید.
مرحله T (آزمون):
پس از پایان مطالعه یک فصل، باید از خودتان امتحان بگیرید و کل مطالب فصل را مرور کنید. بنابراین یادداشت های خود را دوره کنید و ببینید که آیا نکات اصلی را به یاد می‌‌آورید یا نه؟ بکوشید تا دریابید که مطالب مختلف فصلها چه ارتباطی با هم دارند؟ در مرحله T ، ممکن است برای یافتن مطالب و نکات کلیدی به کل فصل مراجعه کنید و در این مرحله باید خلاصه فصلها را بخوانید، همچنین به هر مدخلی جزئیات بیشتری بیفزائید. مرحله T را نباید به شب امتحان موکول کرد، بهترین زمان برای اولین مرور هر فصل، بلافاصله پس از خواندن آن است.
پژوهشهای انجام شده نشان میدهد که روش (PQRST) بسیار مفید بوده است، به گونه ای که بر روخوانی ساده مطالب فصل، از ابتدا تا انتها ارجحیت دارد، مرحله تلقین و تکرار در این روش بسیار مهم است. به جای چند بار خواندن مطالب بخش عمده زمان مطالعه را برای حفظ کردن فعالانه مطالب صرف کنید.
بر اساس پژوهشهای انجام شده، خواندن دقیق خلاصه مطالب هر فصل، پیش از خواندن آن، بهره وری مطالعه را بسیار بیشتر میکند. خواندن خلاصه هر فصل سبب میشود که کل مطالب آن در ذهن سازماندهی شود. حتی اگر نخواهید از تمام مراحل روش (PQRST) پیروی کنید خوب است به اهمیت تلقین و تکرار و خواندن خلاصه مطلب فصل برای ورود به مطلب توجه خاصی مبذول کنید. موفق و موید باشیدد
![دانلود نمونه سوالات [ شیمی تجزیه 3 ] | پیام نور| شامل 6 دوره آزمون با پاسخنامه - با کیفیت عالی - pdf](https://s25.picofile.com/file/8455211342/%D9%86%D9%85%D9%88%D9%86%D9%87_%D8%B3%D9%88%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%AA_%D8%B4%DB%8C%D9%85%DB%8C_%D8%AA%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%87_3_%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85_%D9%86%D9%88%D8%B1.jpg)